Kaas bevat veel verzadigd vet, waarvan we denken dat dit ongezond is. Maar verzadigd vet uit kaas is gezond? Uit onderzoek blijkt van wel.
We houden van kaas
Kaas, de meeste mensen houden van kaas. Nederlanders eten gemiddeld bijna 22 kilo kaas per jaar. En we zijn niet de enigen. In Denemarken wordt de meeste kaas gegeten: 28 kilo per persoon per jaar. In kaasland Frankrijk ligt de consumptie van kaas op ruim 27 kilo per persoon.
Is kaas gezond?
Maar is kaas gezond? Daarover zijn de meningen verdeeld. Het Voedingscentrum zegt dat kaas wel belangrijke voedingsstoffen levert. Ze keuren kaas dus niet af maar hebben wel liever dat je voor de minder vette soorten kiest. Bijvoorbeeld voor 10+, 20+ of 30+kaas, dus kaas die ca. 10%, 20% of 30% vetten bevat. Een ‘normale’ kaas bestaat voor wel 48% uit vetten, een groot deel van vetten in kaas zijn verzadigde vetten. En daar ligt de oorzaak van de onenigheid over of kaas wel of niet gezond is.
“In landen waar meer kaas wordt gegeten is minder sprake van overgewicht”
Verzadigde vetten worden gezien als risicofactor voor het ontstaan van hart- en vaatziekten en overgewicht. Daarom wordt er kritisch gekeken naar onze kaasconsumptie.
Aan de andere kant blijkt uit allerlei onderzoek dat er een gunstig verband is tussen kaasconsumptie en overgewicht: in landen waar meer kaas wordt gegeten is minder sprake van overgewicht, Frankrijk is daar een goed voorbeeld van. Kaas en andere zuivelproducten worden door veel onderzoekers nu gezien als ‘neutraal’ en ‘passend in een gezond dieet’.
Hogere inname van verzadigd vet geen risicofactor voor hart- en vaatziekten
Er zijn vraagtekens over of verzadigde vetten nu wel of niet ons risico op hart- en vaatziekten verhogen. Een nieuw uitgebreid onderzoek (2021) door het RIVM en UMC Utrecht geeft hier meer inzicht in.
In het onderzoek is de voeding van bijna 10.000 Europeanen met hart- en vaatziekten vergeleken met 17.000 Europeanen zonder hart- en vaatziekten. De onderzoekers vonden geen relatie tussen een hogere inname van verzadigde vetten en het risico op hart- en vaatziekten. Ook het vervangen van verzadigd vet door onverzadigd vet, verlaagt het risico op hart- en vaatziekten niet.
De onderzoekers zagen dat inname van verzadigde vetten uit yoghurt, kaas en vis juist gepaard gaan met een lager risico op hart- en vaatziekten. Een hogere inname van verzadigd vet uit rood vlees en boter ging wel gepaard met een hoger risico.
“Verzadigd vet uit yoghurt, kaas en vis is juist gunstig voor je hart”
De risico’s hangen dus samen met de bronnen van de verzadigde vetten. Hieruit blijkt maar weer dat voedingsmiddelen meer zijn dat de som van hun voedingsstoffen. Kaas en yogurt bevatten naast verzadigde vetten ook vitamine K en probiotica.
Het gaat dus niet alleen om verzadigde vetten maar ook om wat je nog meer binnenkrijgt als je iets eet met verzadigde vetten. Bij kaas en yoghurt zorgt de combinatie van voedingsstoffen blijkbaar voor een gunstig effect.
Gefermenteerde zuivelproducten gunstig voor je darmflora
Kaas en yoghurt zijn gefermenteerde producten, ze worden gemaakt met behulp van goede bacteriën. Wanneer je kaas of yoghurt eet, eet je dus levende bacteriën. Gefermenteerde producten zijn goed voor je darmen, en dat geldt dus ook voor kaas en yoghurt.
Bij de productie van kaas en yoghurt worden veel melkzuurbacteriën aangemaakt. Dit zijn gunstige bacteriën voor je darm. Ze maken de omgeving in je darm een klein beetje zuurder. Deze zuurdere omgeving zorgt ervoor dat je goede bacteriën beter gedijen en je minder goede bacteriën juist minder goed. Dat resulteert uiteindelijk in een gezondere darmflora.
” Omdat je bij het eten van kaas en yoghurt levende bacteriën eet, kun je ze zien als een probiotica”
Omdat je bij het eten van kaas en yoghurt levende bacteriën eet, kun je ze zien als een probiotica. Probiotica zijn supplementen die levende bacteriën bevatten en die veel mensen nemen om hun darmflora te verbeteren. Kaas en yoghurt functioneren op dezelfde manier als probiotica.
Probeer eens een andere kaas
Elke kaassoort heeft zijn eigen bacteriekolonies, dat is één van de redenen dat elke kaas anders is. Er zijn ontelbaar veel soorten kazen, die dus allemaal andere gezonde bacterien bevatten.
Door regelmatig andere soorten kaas te proberen kun je variëteit toevoegen aan je darmflora. En varieteit is belangrijk: mensen met een meer gevarieerde darmflora zijn gezonder dan mensen met een minder gevarieerde darmflora. Dat is een goede reden om regelmatig een andere kaassoort te proberen, of in je vakantie op zoek te gaan naar een lekker vreemd kaasje.
Gezondere darmflora met meer korteketen vetzuren
Uit meerdere onderzoeken blijkt dat mensen die regelmatig kaas en/of yoghurt eten een gunstigere samenstelling van de darmflora hebben. Uit onderzoek in Spanje bleek dat mensen die meer kaas aten meer korte ketenvetzuren zoals butyraat in hun ontlasting hadden. Korte keten vetzuren hebben veel positieve effecten op onze gezondheid en onze op hersenen.
” Mensen die meer kaas eten hebben meer korte ketenvetzuren zoals butyraat in hun ontlasting”
Wat vinden wij?
Wij zijn blij dat onderzoekers hebben geconcludeerd dat kaas thuishoort in een gezond dieet en dat het goed is voor je hart en je darmflora. Kaas is heerlijk, gevarieerd, het verzadigt en past goed in een koolhydraatarm dieet. Het is een fantastisch borrelhapje dat je ook zonder brood kunt eten.
Daarnaast is kaas een probiotica; het voegt diversiteit toe aan je darmflora, en een meer diverse darmflora is een gezondere darmflora. Dat het ook nog de productie van korte ketenvetzuren stimuleert in je darmen is een goede reden om vooral van kaas te genieten en je minder zorgen te maken over de hoeveelheid vetten.
Uiteraard geldt ook hier dat je niet overdrijft, overmatig kaas eten lijkt ons niet verstandig.
Bronnen
Fermented Dairy Foods: Impact on Intestinal Microbiota and Health-Linked Biomarkers https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fmicb.2019.01046/full
Dietary Fatty Acids, Macronutrient Substitutions, Food Sources and Incidence of Coronary Heart Disease: Findings From the EPIC‐CVD Case‐Cohort Study Across Nine European Countries https://www.ahajournals.org/doi/full/10.1161/JAHA.120.019814?fbclid=IwAR2kI4Xj9Djl_NeuPqsPnul7wTK6CRBH7jZDFM-fWbvcZWPL9UuM44-Ib7I
Cow’s Milk and Dairy Consumption: Is There Now Consensus for Cardiometabolic Health? https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7753100/
Effect of a high intake of cheese on cholesterol and metabolic syndrome: results of a randomized trial https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4543447/
Cheese and Healthy Diet: Associations With Incident Cardio-Metabolic Diseases and All-Cause Mortality in the General Population https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6927928/
Effect of cheese consumption on blood lipids: a systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26011901/
Cheese, Microbiome and Obesity: A Love Triangle https://www.researchsquare.com/article/rs-142741/v1
