Wat is metabole flexibiliteit?

Wat is metabole flexibiliteit?

Je lichaam heeft 2 soorten brandstof waarop het kan functioneren; glucose en vetten. Metabole flexibiliteit betekent dat je gebruik maakt van beide brandstoffen, en dat je gemakkelijk switcht van de ene naar de andere brandstof.

Glucose

De meeste mensen functioneren het grootste deel van de dag op glucose. Zolang er voldoende glucose is je bloed zit, is dat de brandstof die je gebruikt. Je krijgt glucose binnen door het eten van koolhydraten. Glucose zit in alles waar koolhydraten inzitten. 

Koolhydraten vind je in grote hoeveelheden in suiker en zetmeel. Voedingsmiddelen met veel zetmeel zoals brood, pasta, rijst en aardappels bevatten dus veel glucose. Suiker bestaat voor 50% uit glucose. Daarnaast zit glucose, in veel lagere hoeveelheden, in groenten, peulvruchten en fruit. 

Nadat je iets met glucose hebt gegeten wordt het door je lichaam vrij snel opgenomen in je bloed, daar verhoogt het je bloedsuikerspiegel. Zolang je bloedsuikerspiegel boven een bepaald niveau is, functioneert je lichaam op glucose. 

Vetten

Je lichaam schakelt over op vetten op het moment dat het glucoseniveau in je bloed onder een bepaald niveau zakt. Om in vetverbranding te komen is het daarom noodzakelijk om een tijdje weinig koolhydraten te eten. Want zolang er genoeg glucose in je bloed zit, ga je niet over op vetverbranding.

“Zolang er genoeg glucose in je bloed zit, ga je niet over op vetverbranding”

Bloedsuiker zelden laag genoeg

Ons huidige ‘normale’ eetpatroon zorgt ervoor dat je bloedsuikerspiegel slechts zelden voldoende daalt om in vetverbranding te komen, ook als je gezond eet. 

Een voorbeeld van een ‘normaal’ eetpatroon is weergegeven in de grafiek. De rode en groene lijn geven de bloedsuikerspiegel aan. Bij de rode lijn laat zien dat de bloedsuikerspiegel sterk stijgt na allerlei eetmomenten, ook na de gezonde eetmomenten. Al die eetmomenten zorgen ervoor dat de bloedsuikerspiegel nooit genoeg daalt om over te kunnen gaan op vetverbranding. Daarvoor moet je bloedsuiker langere tijd rond de 4,5 liggen. 

De groene lijn geeft de bloedsuikerspiegel weer op een dag die begint met periodiek vasten en waarbij verder 2 koolhydraatarme maaltijden worden gegeten. De bloedsuikerspiegel ligt dan de hele dag tussen 4 en 6, je lichaam krijgt dan de tijd om over te gaan op vetverbranding. 

Hongergevoel bij dalende bloedsuiker

Vaak gaat een dalende bloedsuiker gepaard met een honger- of trekgevoel. Het gevolg is dat je weer iets gaat eten. Vaak is dit iets met koolhydraten erin want daar heb je dan zin in.  Vervolgens stijgt je bloedsuiker weer waardoor je lichaam verdergaat met glucoseverbranding. En zo gaat het vaak dagen-, weken- of maandenlang door. Je functioneert dan vrijwel altijd op glucose. De rode lijn in de grafiek geeft deze situatie aan. 

“Ik moet nu iets eten”

Herken je het gevoel dat je zoveel honger hebt, dat je direct iets moet eten? Dat je als het ware op je benen staat te trillen en het zweet je uitbreekt? Deze momenten geven aan dat je lichaam moeite heeft met de overgang naar vetverbranding. Je bloedsuiker is op zulke momenten laag maar je lichaam heeft nog niet geleerd om snel over te gaan op vetverbranding. Er ontstaat dan een energietekort, daardoor voel je je flauw en heb je geen energie meer. Het enige wat dan helpt is een flinke portie koolhydraten. Als je regelmatig van dit soort momenten hebt geeft dit aan dat je nog niet metabool flexibel bent. 

“Na 15 minuten wachten verdwijnt het hongergevoel weer”

Nauwelijks hongergevoel bij metabole flexibiliteit

Wanneer je metabool flexibel bent, kun je vele uren zonder eten. Je krijgt op een gegeven moment wel trek maar als je dan 15 minuten wacht verdwijnt het trekgevoel weer. Dat is vaak een teken dat je over bent gegaan op vetverbranding. Honger komt veel langzamer als je metabool flexibel bent, het is niet zo dwingend en veel gemakkelijker te negeren. Als je eenmaal in vetverbranding bent is het bijvoorbeeld heel gemakkelijk om één of meerdere eetmomenten over te slaan. 


Video’s over metabole flexibiliteit

We hebben een paar video’s voor je gevonden waarin wordt uitgelegd wat metabole flexibiliteit is.

Marc Sisson over metabole flexibiliteit:


Dokter Eric Berg legt hoe je metabool flexibel wordt en wat het is. Hij legt het goed uit maar gaat uit van mensen met veel overgewicht die insulineresistent zijn. Bij deze mensen duurt het langer om metabool flexibel te worden.